کد مطلب:47921 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » قرآن

لطفاً در مورد نكات ادبي و سبك گفتاري قرآن توضيح دهيد.

يكي از جنبههاي اعجاز قرآن، اعجاز ادبي و گفتاري آن است كه برجستهترين اديبان عرب را سخت شگفت زده كرده است. سرسختترين دشمنان پيامبر9 با شنيدن چند آية آن به فرابشري بودن قرآن اعتراف ميكردند. نقل شده ابنأبيالعوجأ و أبوشاكر ديصاني و عبدالملك بصري و ابنمقفع كه همگي از ملحدان بودند، تصميم به آوردن آياتي مانند آيات قرآن گرفتند، تا به اين وسيله با قرآن معارضه كنند و يك سال فرصت براي اين كار قرار دادند. سال آينده در همان روز، كنار خانة كعبه اجتماع كردند، ابنأبيالعوجأ لب به سخن گشود و گفت: از آن روز كه من از شما جدا شدم، در اين آيه فكر ميكردم: فلمّا استيئسوُا منه خلصوا نجيّاً... (يوسف، 80)، ديدم آن قدر فصيح و پر معني است كه نميتوانم چيزي به آن بيافزايم. و پيوسته اين آيه فكر مرا از غير آن به خود مشغول داشت. عبدالملك گفت: من نيز از آن وقت كه جدا شدم، در اين آيه ميانديشم: يأيّها الناس ضرب مثل فاستمعوا له ان الذين تدعون من دون الله لن يخلقوا ذباباً... (حج، 73)، من خود را عاجز ديدم كه همانند آن را بياورم. ابوشاكر گفت: از آن زمان كه از شما جدا شدم در اين آيه ميانديشيدم: لو كان فيهما ءالهة إلاّ الله لفسدنا (انبيأ، 22) و خود را قادر نديدم كه همانند آن را بياورم. ابنمقفع افزود: اي قوم اين قرآن از جنس كلام بشر نيست، چرا كه از آن لحظه كه از شما جدا شدم، در اين آيه ميانديشيدم: و قيل يَأرض ابلعي مأك و يَسمأ أقلعي و غيض المأ و قضي الأمر... (هود، 44)، من خود را از آوردن همانند آن عاجز ديدم. هشامبنحكم ميگويد: در اين موقع امام صادقاز كنار آنها گذشت و اين آيه را تلاوت فرمود: قل لئن اجتمعت الإنس و الجن علي أن يأتوا بمثل هذا القرءان لايأتون بمثله و لو كان بعضهم لبعض ظهيراً بگو: اگر انس و جن متفق شوند كه مانند اين قرآن بياورند، هرگز نتوانند; هر چند همه پشتيبان يكديگر باشند.( پيام قرآن، جمعي از نويسندگان، ج 8، ص 90، انتشارات نسل جوان. )

پرسشگر محترم، براي ورود به عرصة ادبيات قرآني و پي بردن به اعجازهاي ادبي آن، آشنايي با ادبيات عرب و طي كردن مقدمات آن لازم است. شما ميتوانيد با آموختن علوم صرف، نحو، بلاغت، فصاحت، معاني، بيان و... به تحقيق و پژوهش دربارة نكات ادبي قرآن كريم بپردازيد و قدم به قدم پيشرفت كنيد.

در اينباره مطالعه كتابهاي زير توصيه ميشود:

1. صرف ساده و كتابهايي كه دربارة قواعد صرفي زبان عربي نوشته شده است;

2. عربي آسان، در سه مجلد;

3. ترجمه و شرح كتاب سيوطي، جلال الدين سيوطي;

4. الكشاف، زمخشري;

5. تفسير مجمع البيان، مرحوم طبرسي;

و...

بعد از آن كه با قواعد و چهارچوب بحث ادبيات عرب آشنا شديد، ميتوانيد با مطالعات عميقتري به پژوهش خود بسط بيشتري دهيد.